Sâu răng là một bệnh nhiễm khuẩn. Sâu răng là tình trạng tổn thương mất mô cứng của răng do quá trình huỷ khoáng gây ra bởi vi khuẩn ở mảng bám răng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng.
Bạn đang đọc: Sâu răng và dự phòng sâu răng ở trẻ em
Sâu răng là gì?
Sâu răng là một bệnh nhiễm khuẩn. Sâu răng là thực trạng tổn thương mất mô cứng của răng do quy trình huỷ khoáng gây ra bởi vi trùng ở mảng bám răng và hình thành những lỗ nhỏ trên răng .
Nguyên nhân gây sâu răng là do sự phối hợp của những yếu tố gồm có vi trùng, thói quen ăn vặt, sử dụng thức ăn và đồ uống chứa nhiều đường và thói quen vệ sinh răng miệng không tốt .
Sâu răng và sức khoẻ răng miệng của trẻ ngày càng được chăm sóc nhưng đây vẫn là bệnh phổ cập ở trẻ em. Theo thống kê của viện Răng Hàm Mặt Trung ương, số lượng trẻ em Nước Ta bị sâu răng đang có khuynh hướng ngày càng tăng, có đến 80 % trẻ từ 4 – 8 tuổi bị sâu răng, có đến 91 % những bé chăm nom răng miệng không đúng cách .
Vai trò của răng sữa
Răng sữa khởi đầu Open trong quy trình tiến độ trẻ từ 5 – 7 tháng tuổi và những răng hàm sữa sau cuối được thay thế sửa chữa khi trẻ 11 – 12 tuổi. Răng sữa có công dụng ăn nhai, phát âm, nghệ thuật và thẩm mỹ, giữ chỗ cho răng vĩnh viễn và kích thích sự tăng trưởng của xương hàm
Răng sữa bị sâu răng gây tác động ảnh hưởng đến sức khoẻ, hoạt động và sinh hoạt của trẻ. Sâu răng và mất răng sữa sớm gây ảnh hưởng tác động tâm ý của trẻ và tác động ảnh hưởng đến bộ răng vĩnh viễn sau này .
Triệu chứng và ảnh hưởng của sâu răng
Dấu hiệu và triệu chứng của sâu răng tuỳ thuộc vào mức độ và vị trí sâu. Khi sâu răng mới khởi phát trẻ hoàn toàn có thể không có bất kể triệu chứng nào. Khi sâu răng tiến triển nặng hơn hoàn toàn có thể gặp những tín hiệu và triệu chứng như :
- Răng đổi màu ở một vài vùng, vài điểm trên mặt nhai hoặc kẽ răng .
- Đau răng, đau khi ăn nhai hoặc có cơn đau tự phát mà không có nguyên do rõ ràng
- Răng nhạy cảm, đau buốt khi nhà hàng siêu thị đồ ngọt, nóng hoặc lạnh hoặc khi có thức ăn giắt vào kẽ răng
- Xuất hiện lỗ sâu trên răng
- Bề mặt, xung quanh lỗ sâu biến đổi sang màu nâu, đen .
Từ những lỗ sâu nhỏ không được điều trị kịp thời, sâu răng sẽ diễn biến đến bệnh lý tuỷ răng gây đau đớn lê dài. Nhiễm trùng thời hạn dài hoàn toàn có thể lan rộng ra xung quanh chân răng gây áp-xe, viêm tấy vùng mặt. Trường hợp nặng hoàn toàn có thể dẫn tới nhiễm trùng huyết gây nguy khốn tính mạng con người, điều trị tốn kém nặng nề .
Bên cạnh rủi ro tiềm ẩn nhiễm trùng tại chỗ, body toàn thân, sâu răng còn là nguyên do làm trầm trọng thêm một số ít bệnh body toàn thân. Khoa học chứng tỏ sâu răng làm tăng rủi ro tiềm ẩn viêm nội tâm mạc trên trẻ mắc Tim bẩm sinh, tăng rủi ro tiềm ẩn viêm cầu thận, tăng rủi ro tiềm ẩn nhiễm trùng dẫn đến tử trận trên trẻ mắc bệnh body toàn thân nặng .
Phòng bệnh sâu răng
I. Vệ sinh răng miệng thường xuyên
Trẻ cần được vệ sinh răng miệng tiếp tục và duy trì ngày 2 lần sáng, tối như người trưởng thành .
Bàn chải tối ưu cho trẻ là loại bàn chải lông mềm, có tay cầm đủ to để tương hỗ trẻ thuận tiện cầm nắm, đầu bàn chải nhỏ. Với trẻ nhỏ mới mọc một vài chiếc răng sữa hoàn toàn có thể lựa chọn bàn chải ngón tay .
Chú ý về chiêu thức chải răng
- Hầu hết trẻ thuận tiện sử dụng chiêu thức chải ngang
- Chải ngang phối hợp với chải xoay tròn sẽ làm sạch răng hiệu suất cao hơn
- Trẻ thường bỏ lỡ phần mặt nhai, mặt lưỡi và phần cổ răng gần lợi, do đó cha mẹ cần tương hỗ trẻ làm sạch nhưng vùng này
- Cha mẹ khuyến khích trẻ tự vệ sinh răng miệng nhưng cũng cần giám sát và tương hỗ đến khi trẻ đủ khôn khéo để tự chải
- Trung bình thời hạn chải tổng thể những mặt phẳng răng cần 2,5 – 3 phút .
Trẻ ở độ tuổi sơ sinh cần được lau lợi hàng ngày để làm sạch và làm quen với vệ sinh răng miệng .
Khi trẻ mới mọc răng, sử dụng bàn chải ngón tay và không dùng bất kể loại kem đánh răng nào. Cha mẹ cho trẻ vệ sinh răng miệng bằng nước muối sinh lý cho đến khi trẻ đủ lớn và biết nhả nước bẩn ra khỏi miệng. Lựa chọn kem đánh răng theo đúng độ tuổi được ghi bởi nhà phân phối, không dùng kem đánh răng của người lớn cho trẻ nhỏ .
Trẻ ở độ tuổi đến trường và độ tuổi vị thành niên đã có đủ kiến thức và kỹ năng vệ sinh răng miệng nhưng vẫn cần sự giám sát của cha mẹ .
Sử dụng chỉ tơ nha khoa để tương hỗ làm sạch vùng kẽ răng
II. Sử dụng Fluor trong dự phòng sâu răng
Fluor đã được biết đến từ lâu là chất thiết yếu và hiệu suất cao trong phòng ngừa sâu răng .
Fluor được ví như chất dinh dưỡng thiết yếu cho răng .
2.1 Cơ chế bảo vệ răng của Fluor
Fluor là nguyên tố không mùi vị, có năng lực ngấm vào men răng .
- Fluor ảnh hưởng tác động lên những tinh thể hydroxylapatite của men răng, làm giảm độ hoà tan của chúng, tăng cường năng lực kết tinh tinh thể, tái khoáng hoá
- Tác động lên vi trùng : ức chế những enzym, ngăn ngừa hoạt động giải trí của những vi trùng gây sâu răng, ảnh hưởng tác động lên mặt phẳng men răng, giảm nguồn năng lượng tự do trên mặt phẳng làm giảm tích luỹ mảng bám .
- Thau đổi hình thái của răng : răng trong môi trường tự nhiên Fluor hoá có khuynh hướng có múi tròn hơn, hố rãnh nông hơn … làm giảm rủi ro tiềm ẩn sâu răng .
2.2 Những cách thức bổ sung Fluor
2.2.1 Bổ sung Fluor đường toàn thân
- Fluor hoá nước uống
- Fluor hoá muối ăn
- Fluor hoá sữa
- Viên uống bổ trợ Fluor
Bổ sung Fluor theo đường body toàn thân có nhiều điểm hạn chế và những rủi ro tiềm ẩn hoàn toàn có thể xảy ra vượt qua những quyền lợi mà nó đem lại .
2.2.2 Bổ sung Fluor tại chỗ
Bổ sung Fluor tại chỗ là giải pháp để Fluor ngọt ngào trên mặt phẳng răng để bảo vệ tại chỗ trên hoặc gần mặt phẳng răng .
Fluor dùng tại nhà như kem đánh răng, nước súc miệng chứa Fluor có nồng độ thấp. hoàn toàn có thể dùng hàng ngày hoặc định kỳ .
Fluor bổ trợ tại phòng khám có nồng độ Fluor cao, được bổ trợ đa phần sau mỗi 6 tháng .
- Dung dịch, gel Fluor
- Kem đánh răng chứa Fluor
- Nước súc miệng chứa Fluor
- Vec-ni Fluor
2.3 Nhiễm độc Fluor
2.3.1 Nhiễm độc cấp tính
Ngưỡng liều bảo đảm an toàn là 8-16 mg / kg cân nặng, khi dùng lượng Fluor quá ngưỡng này hoàn toàn có thể gây triệu chứng nhiễm độc
Ngưỡng liều gây chết là 32-64 mg / kg cân nặng .
Dấu hiệu và triệu chứng nhiễm độc cấp tính
- Buồn nôn, nôn, đau bụng, tăng tiết nước bọt, ngạt mũi
- Toàn thân suy yếu
- Mạch yếu, huyết áp tụt
- Suy hô hấp
- Loạn nhịp tim
- Hôn mê và tử trận
Khi hoài nghi trẻ nhiễm độc Fluor cấp tính cần đưa trẻ tới ngay cơ quan y tế để được chẩn đoán và điều trị
Những cách giảm nguy cơ dùng quá liều Fluor
- Sử dụng có sự giám sát của cha mẹ
- Dùng kem đánh răng với lượng nhỏ
- Dùng những loại sản phẩm chứa fluor tương thích lứa tuổi, theo đúng chỉ định của bác sỹ
- Dặn trẻ không nuốt kem đánh răng, nước súc miệng
- Không khuyến nghị sử dụng kem đánh răng chứa Fluor cho trẻ dưới 4 tuổi trừ những trường hợp đặc biệt quan trọng .
2.3.2 Nhiễm độc mãn tính
Fluor hoàn toàn có thể gây nhiễm độc cho răng và xương .
Liều dùng hàng ngày > 0,07 mg / kg cân nặng / ngày cho trẻ đang trong quá trình tăng trưởng răng hoàn toàn có thể gây nhiễm Fluor .
Răng nhiễm Fluor hoàn toàn có thể từ nhẹ đến nặng, men răng càng nhiễm nhiều Fluor thì càng xốp. Biểu hiện răng nhiễm Fluor gồm đổi màu răng, mặt phẳng không nhẵn, mòn mặt phẳng và những hố .
Điều trị răng nhiễm Fluor hoàn toàn có thể tẩy trắng, hồi sinh răng bằng hàn composite, chụp răng, veneer .
III. Dự phòng sâu răng bằng nha khoa can thiệp tối thiểu
3.1. Trám bít hố rãnh
Sâu răng hoàn toàn có thể xảy ra ở bất kể mặt phẳng nào của răng, nhưng thường xảy ra sớm ở mặt hố và rãnh do hố và rãnh là nơi dễ lưu giữ thức ăn, mảng bám, khó chải sạch. Sâu răng có tương quan trực tiếp đến độ sâu của hố, rãnh răng, có 43-45 % sâu răng xảy ra ở mặt nhai .
Nếu chất trám bít hố rãnh vẫn còn nguyên vẹn trong 5 năm thì tỷ suất sâu răng hoàn toàn có thể giảm đến 92 % .
Trám bít hố rãnh được triển khai tại cơ sở nha khoa .
Lựa chọn răng trám bít hố rãnh :
- Răng hàm lớn vĩnh viễn mới mọc ( Răng 6,7 )
- Răng hàm nhỏ mới mọc
- Hố những răng cửa vĩnh viễn
- Răng hàm sữa ở trẻ em 3-4 tuổi .
Tiêu chuẩn :
- Răng không bị sâu
- Răng mới bị sâu nhưng không có sự mất men, đổi màu, thăm dò bằng thám trâm chưa có sự mềm mủn .
Kỹ thuật trám bít hố rãnh :
- Làm sạch mặt phẳng cần trám bít
- Acid etching
- Rửa sạch bằng nước và thổi khô
- Đặt chất trám bít, chiếu đèn
- Hoàn tất .
3.2. Kỹ thuật phục hồi răng không sang chấn
Là kỹ thuật dựa trên sự vô hiệu tổ chức triển khai sâu chỉ bằng dụng cụ cầm tay và phục sinh xoang sâu bằng vật tư hồi sinh dính. Hiện tại vật tư được lựa chọn la GIC .
Kỹ thuật này đươc triển khai bởi nha sỹ, giúp điều trị răng sâu không gây sợ hãi cho trẻ, ngân sách thấp, hoàn toàn có thể triển khai ở hội đồng hoặc những nơi điều kiện kèm theo y tế còn thấp .
Chống chỉ đinh :
- Răng có lỗ sâu lớn, có lỗ dò cần hồi sinh
- Răng hở tuỷ
- Răng viêm tuỷ mãn tính
- Lỗ sâu không hề tiếp cận bằng dụng cụ cầm tay .
Kỹ thuật triển khai :
- Đặt bông cách ly răng cần điều trị
- Lấy bỏ mảng bám, cặn bám mặt phẳng răng, làm khô mặt phẳng
- Đánh giá lỗ sâu
- Lấy bỏ tổ chức triển khai sâu bằng dụng cụ cầm tay
- Phục hồi xoang sâu bằng GIC .
3.3. Dự phòng, ngăn chặn sâu răng tiến triển bằng SDF ( Silver Diamine Fluoride)
SDF là chất được dùng trong nha khoa để dự trữ và ngăn ngừa sự tiến triển của sâu răng. SDF đã được nha sỹ ở Mỹ sử dụng từ năm năm ngoái, sử dụng tại Canada từ năm 2017 và hiện đã được sử dụng thoáng đãng trên nhiều vương quốc .
SDF được nhìn nhận là bảo đảm an toàn, hiệu suất cao cao trong ngăn ngừa sự tiến triển của sâu răng và có giá thành thấp hơn so với điều trị sâu răng truyền thống cuội nguồn .
SDF có ba công dụng chính là :
- Ngăn chặn sự tiến triển của sâu răng
- Ngừa sâu răng
- Giảm nhạy cảm ngà
- Quy trình bôi SDF :
- Làm sạch mặt phẳng răng
- Cách ly mặt phẳng răng cần bôi bằng bông gòn
- Làm khô mặt phẳng
- Bôi SDF trực tiếp lên mặt phẳng răng sâu, lấy SDF thừa bằng bông gòn
- Giữ cho trẻ há miệng liên tục trong 1 phút .
- Tuỳ vào rủi ro tiềm ẩn sâu răng hoàn toàn có thể bôi SDF lại sau mỗi 3-6 tháng .
Kết luận
Sâu răng là bệnh không hề tự khỏi nhưng trọn vẹn hoàn toàn có thể dự trữ và điều trị càng sớm càng tốt .
Cha mẹ nên đưa trẻ đến khám răng 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và được tư vấn chiêu thức điều trị hài hòa và hợp lý, kịp thời .
Việc trấn áp chính sách ăn, chính sách dinh dưỡng, trấn áp vệ sinh răng miệng đóng vai trò quan trọng trong dự trữ sâu răng .
Mọi chi tiết tư vấn và điều trị xin liên hệ: Khoa Răng – Hàm – Mặt – Bệnh viện Nhi Trung ương.
Điện thoại: 024.6273.8928
- Email: k.rhm@nch.org.vn
- BS. Dương Thị Diễm Hằng
- Khoa Răng – Hàm – Mặt – Bệnh viện Nhi Trung ương
Nguồn: Bệnh viện Nhi Trung ương.
Source: https://alonhakhoa.com
Category: SỨC KHỎE RĂNG MIỆNG